بیماری مولتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis) یک بیماری خودایمنی (پاسخ نامطلوب سیستم ایمنی به سلولهای خودی)، التهابی و تحلیل برنده سلول عصبی است که در سال ۱۸۶۸ توسط ژان مارتین شارکو، عصب شناس فرانسوی، توصیف شد. در این بیماری غلافهای میلین احاطه کنندهی نورونها در سیستم عصبی مرکزی (و نه پیرامونی) آسیب میبینند. غلاف میلین از جنس لیپوپروتئین بوده و توسط سلول الیگودندروسیت ساخته میشود که با احاطه اکسون یا دندریت، در افزایش سرعت انتقال پیام عصبی، محافظت و عایقکاری نقش دارد. اسکلروز چندگانه Multiple Sclerosis که با نام اختصاری ام اس یا MS شناخته میشود. مولتیپل اسکلروزیس یکی از شایعترین بیماریهای نورولوژیک، بویژه در جوانان است. ژنتیک و عوامل محیطی در ابتلا به MS تاثیرگذار هستند.
شاخص بیماری ام اس (MS)
سختینههایی (به عبارت دیگر پلاک یا زخم) است که در ماده سفید مغز یا نخاع دیده میشود. بنابر محل آسیب دیدگی، علائم و نشانههای متعددی، از جمله خوابرفتگی و گزگز کردن، ضعف و گرفتگی عضلات یا ناتوانی در حرکت، ناتوانی در هماهنگی و تعادل، مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن، مشکلات دیداری (جنبش کره چشم، کاهش دید یا دوبینی)، احساس خستگی، درد شدید یا درد مزمن و اختلال در دفع ادرار و مدفوع، مشکلات جنسی و با پیشرفت بیماری فلج شدگی بروز میکند. اختلالات شناختی و مشکلات عاطفی همانند افسردگی یا خلق ناپایدار نیز در بین مبتلایان به ام اس رایج است. پدیده یوتافس، شدت یافتن نشانههای بیماری در دمای بالا و نشانه لرمیت، احساس سوزش در پشت هنگام خم کردن گردن از ویژگیهای بیماری ام اس میباشند.
درمان قطعی بیماری ام اس
وینکامین دی اف دارویی است که برای درمان ام اس پیشرونده (حاد) ثانویه – عود کننده پیشرونده – یا ام اس عود کننده فروکش کننده که به مرور بدتر می شود بکار میرود. این دارو برای درمان ام اس پیشرونده اولیه بکار برده نمی شود. اشخاصی که از وینکامین دی اف استفاده می کنند عود بیماری کمتری را خواهند داشت و بمدت بیشتری می توانند تحرک داشته باشند. وینکامین دی اف برای مدت دو تا سه ماه اگر چه با توجه به وضعیت بیمار تعداد زمان می تواند تغییر کند. عمده تاثیرات جانبی وینکامین دی اف شدید نیستند و بطور عادی بوسیله پزشک درمان می شوند، شایع ترین تاثیر جانبی وجود مواد انرژی زا در Vincamine DF میزان مصرف کالری را در بدن بیش از حد معمول افزایش می دهد. شما می توانید با مصرف مایعات طبیعی مقدار افزایش کالری را کاهش دهید. برای کنترل این علائم غالبا بعد از یک یا سه روز از میان می روند.
بیماری مولتیپل اسکلروزیس
این بیماری به طور معمول در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی و در زنان بیش از مردان اتفاق میافتد. مالتیپل اسکلروزیس چند عاملی است؛ عوامل زیر به عنوان برخی از عوامل مستعدکننده در ایجاد بیماری مطرح هستند:
۱- عوامل مستعد کننده ژنتیکی
بیماری مولتیپل اسکلروزیس به عنوان یک بیماری ارثی به شمار “نمیرود”، با این وجود احتمال ابتلا به ام اس در میان بستگان فرد بهویژه بستگان درجه یک بیشتر است.
ارتباط بین ام اس و Major Histocompatibility Complex (MHC) مولکولهای پروتئینی روی غشای سلولهای مختلف بدن تا سیستم ایمنی آنها را از سلولهای بیگانه تشخیص دهد) که در انسان human leucocyte antigen (HLA) نامیده می شود، برای بار نخست در سال ۱۹۷۰ شرح داده شد. بیش از ۵۰ جایگاه کروموزومی در ارتباط با این بیماری تایید شدهاند.
۲- عوامل عفونتزا
مطالعات نشان میدهد خطر ابتلای افرادی که مبتلا به عفونت ناشی از ویروس اپشتین-بار، سایتومگالو ویروس و هپاتیت B بودهاند بیشتر است. از جمله عوامل باکتریایی افزایندهی خطر ابتلا، میتوان به مایکوپلاسما پنومونیه و کلامیدیا پنومونیه اشاره کرد.
۳- زیستگاه جغرافیایی
بیماری مولتیپل اسکلروزیس در مناطقی از جمله اروپا، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزیلند شایع تر است. علت این مساله عموما به کاهش تماس با نور خورشید که باعث کاهش تولید ویتامین D میشود مرتبط میگردد.
۴- تغذیه
تحقیقات حاکی از آن است که برهم خوردن تعادل ویتامینها، مواد معدنی همانند سلنیوم، اسیدهای چرب امگا ۳و ۶ و … در بدن که بر استرس اکسیداتیو و مسیرهای التهابی تاثیر دارند، میتوانند به عنوان عامل مستعدکننده در نظر گرفته شوند.